Nazilerin kitap yaktığı dönemde ABD askerlerine minyatür kitap dağıtıldı. Martı Yayınları’nın yeniden bastığı minyatür kitaplar, 2. Dünya Savaşı’nda askerlerin cebinde cepheleri dolaştı.
1944 yılının haziran ayı başlarında, onbinlerce Amerikan askeri, Fransa’nın Normandiya sahillerine çıkarma yapmaya hazırdı. Gemilere binmek için sıraya girdiklerinde, her birine bir silahtan daha az kullanışlı ama aynı derecede değerli bir şey verildi: İnce, kartpostal boyutunda, yumuşak kapaklı bir minyatür kitap.
Bir askerin cebine sığacak ve nereye giderse gitsin onunla seyahat edecek şekilde özel olarak tasarlanmış karton kapaklı kitaplar.
1943 ile 1947 arasında ABD ordusu, denizaşırı ülkelerde hizmet veren birliklere binden fazla kitabın 123 milyon minyatür kopyasını gönderdi.
Askerin moralini artırmada önemli bir kaynak olarak görülen minyatür kitaplar, Pasifik adalarındaki ileri karakol kuvvetlerine paraşütle atıldılar, hastanelere büyük miktarda dağıtıldılar.
Büyüdüler ve çabucak hit oldular. Hiç bu kadar çok kitap bu kadar coşkulu okuyucu bulamamıştı.
Askerler yemek ya da saç kesimi için sırada beklerken veya yaralarının tedavi edilmesi için hastaneye yattıklarında onları okurdu.
Bu kitaplar uzun mücadeleler sırasında eğlence ve rahatlama işlevi sunarak askerlerin hayatlarını iyileştirdi. Savaş sona erdiğinde ise yayıncılık endüstrisi de dönüştü, ucuz, alçakgönüllü minyatür kitaplar Amerikan demokrasisi ve pratikliğinin sembolü haline geldi.
Siz de işe gidip gelirken size eşlik etmesi için cep karton kapaklı kitabınızı ceketinizin içine koyduğunuzda, bir askeri düşünün. Neden bu kadar tercih edildiğini büyük ölçüde anlayacaksınız.
BEYAZ HABER AJANSI (BHA)