Ülkemizde ve tüm dünyada oldukça yaygın görülen Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığının (KOAH) sıklığının artarak devam etmesi önemini de artıyor. Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Ü. Seha Akduman, istatiklerin, erişkinlerde her on kişinin ikisinde, sigara içen her dört kişinin birinde KOAH olduğunu gösterdiğini ancak gerçek rakamın bunun çok daha üzerinde olduğunu söyledi. Son yıllarda tüm toplumlarda bu kadar yaygın görülen hastalığın 2024 GOLD Kılavuzunda hem tanı hem de tedavisi ile ilgili oldukça çarpıcı değişiklikler bulunduğuna dikkat çeken Dr. Öğr. Ü. Akduman, önemli açıklamalarda bulundu. 

KOAH, kronik bronşit ve amfizem birlikteliği olarak tanımlanıyor. Kronik bronşit, hava yollarımızda tıkanıklık, amfizem ise oksijenlenmenin sağlandığı hava keseciklerinin tahribatı olarak ifade ediliyor. KOAH hastasında bu iki durumun birlikteliği söz konusu.  Hastalık için en önemli risk faktörünün sigara başta olmak üzere tüm tütün ürünlerinin kullanımı olduğunu söyleyen Dr. Öğr. Ü. Seha Akduman “Sigara ve maalesef elektronik sigara da dahil tüm tütün ürünlerinin yaygınlığının artışı toplum sağlığı açısından yarattığı risk nedeniyle oldukça önem taşıyor.” Dedi.   

Sigaranın dışında KOAH’ın gelişmesini ve hızlandıracak pek çok risk faktörünün de tanımlandığına işaret eden Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Ü. Seha Akduman, “Düşük doğum ağırlığından çocukluk çağında geçirilen virüs enfeksiyonlarına, sürdürülen mesleklerden, beslenme alışkınlıklarına kadar pek çok etken, sigaranın KOAH‘ın risk faktörü olması üzerindeki etkisinin hızlanmasına neden oluyor” diye konuştu. 

SIKLIĞI GİDEREK ARTIYOR

KOAH’ın şu anda dünya genelinde yaşam kaybına neden olan hastalıklar arasında dördüncü sırada yer aldığını hatırlatan Dr. Öğr. Ü. Akduman, dünya genelinde her yıl yaklaşık üç milyon kişinin KOAH nedeniyle yaşamını kaybettiğinin tahmin edildiğini söyledi. Hastalığın ülkemizde ve dünyada sıklığının da giderek arttığına dikkat çeken Dr. Öğr. Ü. Akduman, “Erişkinlerde her on kişiden ikisinde, sigara içen her dört kişiden birinde KOAH olduğu düşünülmektedir.  Gerçek rakamların ise bunun çok daha üzerinde olduğu bilinmektedir. Artış beklentisindeki en önemli etkenlerin başında ise yaşlanan dünya nüfusu ve başta tütün dumanı olmak üzere diğer tüm risk faktörlerine maruziyetin artması geliyor.” Diye konuştu. 

HASTA YAKINLARI VE SAĞLIK SİSTEMİ İÇİN DE BÜYÜK PROBLEM YARATIYOR

KOAH’ın ilerleyici ve ataklar ile seyreden kronik bir hastalık olduğunu ve bu nedenle tüm sürecin hastayla birlikte ailesi ve yakınlarının da etkilendiğini hatırlatan Dr. Öğr. Ü. Akduman, sözlerine şöyle devam etti: “Ataklar, rutinde olan nefes darlığı, hırıltı ve balgam miktarında artış olarak tanımlanır. Ancak alevlenmeler hafif ve yoğun bakım gereksinimi olacak kadar şiddetli olabilir. Şiddetli alevlenmeler uzun hastane ve yoğun bakım yatışı gerektirebilir. Dolayısıyla bu süreç hasta yakınları ve sağlık sistemi açısından da ciddi bir problem yaratıyor.”

RİSK FAKTÖRLERİNE MURUZİYET ANNE KARNINDA BAŞLIYOR

“Akciğer gelişiminin anne karnında başladığını ve bebeğin özellikle sigara dumanına maruz kalması akciğer gelişimini bozar. Doğumda düşük doğum ağırlığına sahip bebeklerin KOAH olma riski diğer bireylere göre daha sıktır.” Dr. Öğr. Ü. Akduman, sözlerine şöyle devam etti: 

 “Her ne kadar KOAH için ana risk faktörlerinin başında tütün dumanı ve diğer solunan toksik partikül ve gazlara maruz kalmak gelse de son yapılan araştırmaların KOAH’ın rahimde başlayıp bebeklik ve ergenlik döneminde devam eden ve ömür boyu süren genetik ve çevresel risk faktörlerinin bir kombinasyonundan kaynaklandığını gösteriyor.”

HER TEDAVİNİN BİREYSELLEŞTİRİLMESİ GEREKİYOR

KOAH’ın nefes darlığı, kronik balgam üretimi ve öksürük gibi belirtilerle kendini gösteren önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalık olduğunun altını çizen Dr. Öğr. Ü. Akduman, “Son yıllarda tüm toplumlarda bu kadar yaygın görülen hastalığın GOLD 2024 (Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease) Kılavuzunda hem tanı hem de tedavisi ile ilgili oldukça çarpıcı değişiklikler bulunmaktadır. Her hastada bronşit ve amfizem farklı düzeyde bulunmaktadır ve her hastanın tedaviye yanıtı farklıdır. Bu farklıklar nedeniyle artık heterojen bir hastalık olarak kabul edilir ve her kişinin tedavisi bu farklılıklara uygun tedavi edilmelidir. Tedavide başarının en önemli unsurlarından biri her hastanın tedavisinin baskın patolojiye yönelik tercih edilmesidir. Artık KOAH heterojen dediğimiz bir hastalık olarak tanımlanmakta ve her tedavinin bireyselleştirilmesi gerektiğinin altı çizilmektedir” diye konuştu. 

TANI VE TEDAVİ KLAVUZLARINDAN DEĞİŞİKLİK VAR

Her yıl güncellenen KOAH kılavuzunda bir önceki yıllardan farklı olarak tanı, evreleme ve tedavi önerilerinde çarpıcı değişiklikler yapılmıştır. Dr. Öğr. Ü. Seha Akduman, dünya genelinde kabul edilen ve uygulamaya başlanan bu değişikler konusunda şu bilgileri verdi: “2024 yılına kadar dört evreden oluşan KOAH şu an artık üç evrede kabul edilmekte, tedavi şekilleri de bu üç evre göz önünde bulundurularak yapılmaktadır. Sigaranın bırakılması, hava yollarında tıkanıklığın açılmasını sağlayan bronkodilatör ilaçların düzenli kullanılması, aşıların yapılması, solunum egzersizleri, CPAP/BIPAP dediğimiz basınçlı cihazların verilmesi, oksijen tedavisinin eklenmesi gibi tedavilerin yaşam kayıplarını azalttığını biliyoruz.  Bunun yanında influenza aşısı dediğimiz grip aşısının, uygun ilaçların hastanın yaşam kalitesini arttırdığı ve alevlenmelerin önüne geçerek yaşam kayıplarını azalttığı konusundaki görüşler netliğe kavuşmuş durumda. KOAH hastalarında zaten grip ve zatürre aşısını özellikle öneriyorduk ama bu rehber gösteriyor ki özellikle ileri yaşlı KOAH’lı gruplarda influenza aşısının ömrü uzattığı ispatlanmıştır.”

AŞILAMA PROGRAMLARINDA DA DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI

Bu güncel rehber ile aşılama programında da değişikliğe gidildiği bilgisini veren Dr. Öğr. Ü. Akduman, konuyla ilgili şu bilgileri verdi: “Değişikliklerden birisi Tdap (Tetanoz-Difteri- Boğmaca) ve Zona aşısı uygulamasıdır ki ülkemizde de uygulanmaya başlandı. Hastalar daha önce bu aşıları yaptırmadıysa ya da yaptırdığından emin değilse yapılması öneriliyor çünkü özellikle boğmacanın KOAH alevlenmeleri ve zatürreye gidişi hızlandırdığını biliyoruz. COVİD aşısı ile ilgili toplumlarda direnç gelişse de da KOAH”lı hastalarda tavsiye edilen aşılar içerisinde yerini korumaktadır. KOAH’ın ilerlemesini yavaşlatmak, durdurmak ve uzamış hastane yatışlarının önüne geçmek için aşılama ve bireye uygun ilaç tedavisinin düzenlenmesinin özellikle altı çizilmektedir. Bir de normalde bugüne kadar tanı ve tedavimizde göz önünde bulundurmadığımız Eozinofil dediğimiz tam kan sayımında saptanan ve alerji belirteci olan hücrelerin saptanması durumunda KOAH’lı hastaların tedavilerinin değiştirilmesi önerilmektedir.”

Özellikle içinde bulunduğumuz dönemde aşılamanın çok daha önemli olduğunu hatırlatan Dr. Öğr. Ü. Seha Akduman, “KOAH tanısı almış her yaştaki hastanın bu aşıları yaptırması çok önemli. Ayrıca, astım, kronik bronşit, kalp damar hastalıkları olanlar ve diyabetli kişilerin de bu aşıları yaptırması gerekli”

BU BELİRTİLER VARSA KOAH’TAN ŞÜPHELENMELİ?

KOAH’ın erken teşhis edilirse, tedaviyle ilerlemesinin yavaşlatılabildiğini ve hastaların yaşam kalitesinin korunabildiğinin altını çizen Dr. Öğr. Ü. Akduman, hastalar için uyarıcı olacak belirtiler konusunda şunları anlattı: “Özellikle sabahları daha yoğun görülen ve 3 aydan uzun süredir devam eden inatçı öksürük KOAH belirtisi olabilir. Bunun yanında nefes darlığı ve balgam çıkarma da hastaların en sık karşılaştığı şikayetler arasında yer alır. Hastalar, fiziksel aktivite sırasında ya da basit günlük işler yaparken bile nefes almakta zorlandıklarından şikayet eder. Yine özellikle sabah saatlerinde olmak üzere sık sık balgam çıkarma ihtiyacı hissetmek de ve hırıltı veya göğüste sıkışma hissi KOAH’ın tipik belirtilerinden biridir.”

Risk grubunda olmasına rağmen hasta semptomatik olmayabilir veya semptomlarını doktora başvuracak kadar önemsemeyebildiğini hatırlatan Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Ü. Seha Akduman, “Özellikle sigara içenler, 40 yaşın üzerindekiler veya kronik toz ve kimyasal maruziyeti olanlar bu belirtileri fark ettiklerinde KOAH açısından bir doktora başvurmalıdır. Hastalık her bireyde farklı seyreder ve tedavide en temel amaç şikayetlerin azaltılması ve atakların azaltılmasıdır. Her atakta akciğer fonksiyonlarında bozulma olur. Atakların önüne geçmenin en önemli noktaları bireye özgün uygun tedavi, aşılama, sigara ve kirli havadan uzak durulması, gerekli hastalarda ek oksijen desteğinin sağlanması, CPAP ve BIPAP ile pozitif basınç veren cihazların kullanılmasıdır.” Diye konuştu.   

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı

Atom meyve suyu tabirinin, genellikle C vitamini açısından yüksek olan ve bağışıklığı destekleyen meyve sularını tanımlamak için kullanıldığını ifade eden uzmanlar, bu tür meyve sularında genellikle portakal, nar, kivi, limon, greyfurt gibi meyveler bulunduğunu ve antioksidan etki gösteren A, C, E vitaminleri, potasyum, folik asit gibi besin ögelerini içerdiğini söylüyor.

Bir kupa atom meyve suyunun günlük C vitamini gereksinmenin en az yüzde 70’ini karşılayabildiğini kaydeden Beslenme Uzmanı Öğr. Gör. Hatice Nurseda Hatunoğlu, aşırı tüketimi durumunda karşılaşılabilecek potansiyel sağlık risklerine de değinerek, kan şekerini yükseltebileceğini ve insülin direnci riskini arttırarak uzun vadede tip 2 diyabet riskini de etkileyebileceğini, aşırı C vitamini alımının oksalat maddesinin vücutta birikmesine ve böbrek taşı oluşumuna neden olabileceğini anlattı.

Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümünden Öğr. Gör. Hatice Nurseda Hatunoğlu, bağışıklık sistemini desteklemek için kış aylarında sıkça tercih edilen “atom meyve suları” hakkında önemli açıklamalarda bulundu.

C vitamini deposu atom meyve suları

Kış aylarında, bağışıklık sistemini güçlendirmek ve hastalıklara karşı korunmak amacıyla C vitamininden zengin meyve sularının daha fazla tercih edildiğini dile getiren Hatunoğlu, “Atom meyve suyu tabiri, genellikle C vitamini açısından yüksek olan ve bağışıklığı destekleyen meyve sularını tanımlamak için kullanılır. Bu tür meyve sularında genellikle portakal, nar, kivi, limon, greyfurt gibi meyveler bulunur. Antioksidan etki gösteren A, C, E vitaminleri, potasyum, folik asit gibi besin ögelerini içerdiği için besin değeri yüksektir ancak posa içerikleri meyvenin kendisine kıyasla daha düşüktür.” dedi.

C vitamini, bağışıklık sistemini desteklemeye de yardımcı

Atom meyve suları hakkında bilgi veren Öğr. Gör. Hatice Nurseda Hatunoğlu, şöyle devam etti:

“Özellikle antioksidan etki gösteren besin ögeleri sayesinde vücuda giren patojenlerle savaşarak enfeksiyonlara karşı koruma sağlamada yardımcıdırlar, serbest radikalleri etkisiz hale getirerek hücrelere zarar vermelerini engellerler ve cilt hücrelerinin yenilenmesine yardımcı olarak cilt bariyerini güçlendirirler. Ayrıca C vitamini, demir emilimini arttırması yönünden de bağışıklık sistemini desteklemeye yardımcıdır. Potasyum, vücuttaki sıvı dengesini korur, kas ve sinir fonksiyonlarını düzenler ve kalp sağlığını destekler. Sağlıklı bir kalp ve sinir sistemi ise bağışıklık hücrelerinin doğru şekilde çalışmasına yardımcı olur. Türkiye Beslenme Rehberine göre günlük yaklaşık 2000 kkal’lik enerji içeren bir diyette C vitamini ihtiyacı erkek ve kadınlarda 70 mg’dır.”

Bir kupa atom meyve suyu günlük gereksinmenin en az yüzde 70’ini karşılayabilir

Genellikle bu tür içeceklerin portakal, nar, limon gibi C vitamini bakımından zengin meyveler ile hazırlandığına işaret eden Öğr. Gör. Hatice Nurseda Hatunoğlu, “Bir kupa (yaklaşık 240 ml) atom meyve suyu, kullanılan meyvelerin çeşidine bağlı olarak değişmekle birlikte, genellikle 50 – 150 mg arası C vitamini içerebilir ve günlük gereksinmenin en az yüzde 70’ini karşılayabilir.” diye konuştu.

Taze sıkılmış meyve suları kısa sürede tüketilmeli

Hazır meyve sularında C vitamininin genellikle daha düşük miktarlarda olduğunu, çünkü işleme sırasında bazı vitaminler kaybolabildiğini kaydeden Hatunoğlu, “Ayrıca hazır meyve suları ekstra şeker ve katkı maddeleri de içerebilir. Taze sıkılmış meyve sularını ise C vitamini kayıplarını önlemek amacıyla çok bekletmeden kısa sürede tüketmek önemlidir.” dedi.

Faydalarının yanında riskler de bulunuyor

Atom meyve sularının aşırı tüketimi durumunda karşılaşılabilecek potansiyel sağlık risklerine de değinen Beslenme Uzmanı Hatice Nurseda Hatunoğlu, “Meyve suları, yüksek miktarda doğal bir şeker olan fruktozu içerir ve fruktoz basit bir şeker olduğu için hızla kana karışarak kan şekerini yükseltebilir. Bu durum, insülin direnci riskini arttırarak uzun vadede tip 2 diyabet riskini de etkileyebilir. Aşırı enerji ve şeker alımı, ağırlık kazanımına neden olabilir. Meyve sularında yüksek miktarda fruktoz bulunduğu için yüksek miktarda tüketimi karaciğer yağlanmasına neden olabilir. Meyve sularında, meyvenin kendisine kıyasla posa içeriği düşüktür. Posanın ise kabızlığı önlemede ve kan şekeri kontrolünü sağlamada önemli işlevleri mevcuttur.” şeklinde konuştu.

Aşırı C vitamini alımı böbrek taşı oluşumuna neden olabilir

Atom meyve sularının, özellikle portakal, limon, greyfurt gibi asidik meyveler ile yapıldığında, düşük pH değerine sahip olduklarını ifade eden Hatunoğlu, “Bu asidik ortam, diş minesi üzerinde olumsuz etki gösterebilir. Ayrıca yüksek miktarda asidik meyve suyu tüketmek, mide asidini artırabilir ve reflü ortaya çıkabilir. Bazı meyve suları, özellikle nar, ananas ve kivi gibi meyvelerden yapılanlar, bireylerde kaşıntı, döküntü, şişlik gibi alerjik reaksiyonlara yol açabilir. Ayrıca aşırı C vitamini alımı oksalat maddesinin vücutta birikmesine ve böbrek taşı oluşumuna neden olabilir.” şeklinde sözlerini tamamladı.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı

Günümüzde yaşlı nüfusun artışına bağlı olarak yaşlanmayla ilişkili bilişsel fonksiyonun azalması ve buna bağlı Alzheimer ve Demans gibi hastalıkların artmasının önemli bir sağlık sorunu oluşturduğunun altını çizen VM Medical Park Ankara Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Dyt. Nimet Kültekin, “Mind diyetinde bilişsel fonksiyonun korunması, Demans’ın önlenmesi veya ilerleyişinin yavaşlatılması hedeflenmiştir” dedi.

Mind diyetinin yaşa bağlı olan bilişsel hastalıklar için Rush Üniversitesi’nden Dr. Martha Clare Morris ve arkadaşları tarafından 2015 yılında oluşturulduğunu belirten VM Medical Park Ankara Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Dyt. Nimet Kültekin, bilgilendirmede bulundu.

Mind diyetinin Akdeniz diyeti ve DASH diyetinin (Hipertansiyonu Durdurmak İçin Beslenme Yaklaşımı) bir karışımı olduğunu dile getiren Dyt. Nimet Kültekin, “Mind diyetinde bilişsel fonksiyonun korunması, Demans’ın önlenmesi veya ilerleyişinin yavaşlatılması hedeflenmiştir” ifadelerine yer verdi.

MİND DİYETİNİN İÇERİĞİ NEDİR?

Mind diyeti Akdeniz diyeti ve DASH diyetinin birleşimi olup doğal, bitki temelli, bir diyet olduğunu belirten Dyt. Nimet Kültekin, “Özellikle üzümsü meyveleri (böğürtlen, ahududu gibi) ve yeşil yapraklı sebzelerin tüketimini öneren, hayvansal kaynaklı ürünlerin ve doymuş yağ içeriği yüksek yiyeceklerin alımını sınırlandıran bir beslenme programıdır. Mind diyeti 15 diyet bileşeninden oluşturmaktadır. Bunların 10’u beyin için sağlıklı, 5’i ise sağlıksız besinlerden oluşturmaktadır” diye konuştu.

TÜKETİLMESİ ÖNERİLEN BESİNLER 

Dyt. Nimet Kültekin, Mind diyetinde tüketilmesi gereken besinleri şu şekilde sıraladı:

• Yeşil yapraklı sebzeler: Haftada en az altı porsiyon yeşil salata gibi yeşil yapraklı sebzeleri pişmiş ya da çiğ hâlde.
• Diğer sebzeler: Yeşil yapraklı sebzelerin yanı sıra günde en azından bir sebze daha tüketilmeli
• Sert kabuklu yemişler: Haftada en az 5 porsiyon çiğ kuruyemiş.
• Çilekgiller: Çilek, yaban mersini, ahududu ve böğürtlen gibi kırmızı-mor meyvelerden haftada en az 2 kez.
• Kurubaklagiller: Haftada en az 4 porsiyon kuru fasülye, barbunya gibi baklagiller.
• Tam tahıllar: Günde 3 veya daha fazla porsiyon en az işlenmiş tam tahıl.
• Balık: Haftada en az 1 kere balık.
• Kümes hayvanları: Haftada en az 2 kez tavuk veya hindi eti.
• Zeytinyağı: Yemeklerde temel pişirme kaynağı olarak tüketilmeli.

Akdeniz ve DASH diyetinde önerilen yüksek sebze-meyve tüketimi yerine Mind diyetinde özellikle yeşil yapraklı sebzelerin ve üzümsü meyvelerin tüketiminin artırılması üzerinde durulduğunu belirten Dyt. Nimet Kültekin şunları söyledi:

“Rush Memory and Aging Project çalışmasında, günde 1-2 porsiyon yeşil yapraklı sebze tüketenlerle hiç tüketmeyenlerin veya çok seyrek tüketenlerin karşılaştırılması sonucunda her gün 1-2 porsiyon yeşil yapraklı sebze tüketenlerin bilişsel yaşlanmasının daha yavaş olduğu ve bu farkın neredeyse 11 yıla eşdeğer olduğu gözlenmiştir.”

MİND DİYETİNDE TÜKETİLMEMESİ GEREKEN BESİNLER

Dyt. Nimet Kültekin, Mind diyetinde tüketilmemesi gereken besinleri şu şekilde sıraladı:

“Kırmızı etler, tereyağı ve margarin, peynir, hamur işleri ve tatlılar, kızarmış veya fast-food gibi besinlerin sınırlandırılması önerilmektedir. Tereyağının günde bir yemek kaşığından daha az, peynir, kızarmış ya da fast–food gıdalardan herhangi üçü haftada bir kereden az tüketilmesi önerilmektedir. Morris ve arkadaşlarının 2015 yılında yaptıkları çalışmaya göre yaşları 58-98   yıl  aralığında  olan   923  bireyin  4.5   yıl takibi  sonucunda,  Mind   diyetine  uyumu  yüksek   olan bireylerdin Alzheimer riskinin yüzde 53 oranında, diyetinde ılımlı değişiklikler yapan bireylerin  ise yüzde 35 oranında azaldığı saptanmıştır.”

ANTİOKSİDAN BESİN ÖĞELERİ YETERLİ ŞEKİLDE ALINMALI

Sağlıklı diyet modellerinin benimsenmesinin tek bir besin, besin grubu veya gıda takviyesinden daha etkili olduğu göz önünde bulundurulması gerektiğini sözlerine ekleyen Dyt. Nimet Kültekin, şunları söyledi:

“Bitkisel kaynaklı besinlerin, Mind diyetinde de üzerinde durulan yeşil yapraklı sebzeler ve üzümsü meyvelerin ağırlıklı olduğu, kırmızı et yerine balık tüketiminin artırıldığı, basit şeker ve rafine edilmiş besinlerin azaltıldığı diyet modellerinin bilişsel fonksiyonun korunmasında,  Demans ve Alzheimer hastalığının gelişiminin önlenmesinde yardımcı olduğu bilinmektedir. Bilişsel fonksiyonun korunmasında diyet yaklaşımları; sağlıklı diyet modellerinin yaşam boyu sürdürülmesi, antioksidan besin öğelerinin yeterli alımı, besin öğesi yetersizliklerinin önlenmesi şeklinde özetlenebilir.” 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı

Kaspersky ve AFRIPOL, siber suçlarla mücadeleye yönelik küresel çabaları daha da geliştirmek için siber suçların önlenmesi ve bunlarla mücadele konusunda bir işbirliği anlaşması imzaladı. Beş yıllık bir süreyi kapsayan anlaşma, en son siber suç faaliyetlerine ilişkin tehdit istihbaratı verilerinin paylaşılmasında şirket ile emniyet teşkilatı arasındaki işbirliğini resmileştiriyor ve kolaylaştırıyor.

Afrika’daki siber tehdit ortamı sürekli olarak gelişiyor. Bölge özellikle endüstriyel tehditlere karşı hassas durumda ve diğer bölgelere kıyasla Kaspersky çözümleri tarafından kötü amaçlı nesnelerin engellendiği Endüstriyel Kontrol Sistemleri (ICS) bilgisayarlarının en yüksek olduğu kıta konumunda. Afrika’nın güçlü siber tehdit ortamı, potansiyel risklere karşı koruma sağlamak için ilgili tarafların daha fazla iş birliği yapmasını gerektiriyor.

İki kuruluş arasındaki mevcut ilişkiyi daha da güçlendiren anlaşma, siber tehditler ve siber suç eğilimleri hakkında gelişmiş veri alışverişi yapılmasını ve Kaspersky’nin bu verileri kuruluş tarafından daha fazla suç istihbaratı analizi için AFRIPOL’e teslim etmesini öngörüyor. İşbirliğinin bir diğer yönü de Kaspersky’nin son derece deneyimli uzman ekipleri tarafından bilgi güvenliği analizi konusunda yardım, bilgi birikimi ve teknik bilgi sağlanmasını içeriyor.

Anlaşmanın resmi imza töreni 18 Kasım’da AFRIPOL’ün Cezayir’deki merkezinde gerçekleşti. Anlaşma Kaspersky kurucusu ve CEO’su Eugene Kaspersky ile AFRIPOL İcra Direktörü Vekili Büyükelçi Jalel Chelba tarafından imzalandı.

Kaspersky Kurucusu ve CEO’su Eugene Kaspersky, şunları söyledi: “İşbirliği olmadan siber suçlara karşı etkili bir mücadele düşünülemez. Şirketimiz her zaman işbirliğini ön planda tutmuştur. Uzmanlığımızı güvenlik uzmanları topluluğu, kolluk kuvvetleri, ayrıca akut siber tehditler hakkında bilgi sahibi olmalarını sağlamak için toplumun geneli dahil en geniş paydaş yelpazesiyle paylaşırız. AFRIPOL ile işbirliğimizi ilerleterek ve kurumu ortaya çıkan siber tehditlere yanıt vermek için gerekli bilgi ve teknolojiyle donatarak, daha fazla siber dayanıklılık ve herkes için daha güvenli bir siber alanın teşvik edilmesine katkımızı artırmayı umuyoruz.”

AFRIPOL İcra Direktörü Vekili Büyükelçi Jalel Chelba da şunları ekledi: “Kaspersky ile yapılan bu anlaşma, Afrika’nın dijital savunmasını güçlendirmek için atılmış önemli bir adımdır. Kaspersky’nin uzmanlığından ve kaynaklarından yararlanarak, yalnızca AFRIPOL’ün siber tehditlere karşı koyma yeteneğini geliştirmekle kalmıyor, aynı zamanda tüm Afrika vatandaşları için güvenli bir dijital alanın korunmasına katkıda bulunuyoruz. Bu işbirliği her iki kuruluşumuza da önemli bir katma değer sağlıyor: AFRIPOL’ün siber suçlarla mücadeledeki operasyonel çerçevesini güçlendirirken, Kaspersky’nin siber güvenlik açısından stratejik öneme sahip bir kıtanın dijital güvenliğinde kilit bir rol oynamasına olanak tanıyor. Birlikte, her iki tarafın en iyi yönlerini harekete geçirerek Afrika’da dayanıklılık ve dijital güven yolunda önemli bir adım atıyoruz.”

Kaspersky ve AFRIPOL, ortak işbirliği projeleri konusunda köklü bir geçmişe sahip. İki kuruluş, Afrika tehdit ortamının değerlendirilmesine aktif olarak katkıda bulunurken, aynı zamanda Afrika kıtasındaki siber suçları engellemek için INTERPOL liderliğindeki Afrika Siber Dalgalanma Operasyonu ve Afrika Siber Dalgalanma Operasyonu II gibi eylemlerin aktif katılımcıları oldu. AFRIPOL, Kaspersky’nin Ruanda’daki Afrika bölgesindeki ilk Şeffaflık Merkezi’ni onaylayarak iki kuruluşun daha fazla dijital güven için çalıştığını da göstermiş oldu. Web sitesinden daha fazla bilgi edinebilirsiniz.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı

Alzheimer hastalığı için özellikle ilaç içermeyen, hastalığı durdurabilecek tedavi arayışında olan bilim insanları, Transkraniyal Magnetik Stimülasyon (TMS) beyin uyarım cihazının Alzheimer semptomlarını yavaşlatabileceğini söylüyor.

Bu çalışmalarda beyne manyetik uyarı alan kişilerde, Alzheimer hastalığının doğal ilerlemesinin tedaviyi almayanlara göre daha yavaş olabileceği sonucunun bulunduğunu belirten Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Barış Metin, “Ancak ‘TMS Alzheimer tedavisinde kesin olarak kullanılmalı’ diyemeyiz.” dedi. TMS’nin umut vadeden bir tedavi olduğunu aktaran Prof. Dr. Barış Metin, üzerinde daha fazla çalışma yapılması gerektiğinin altını çizdi.

Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Barış Metin, Alzheimer tedavisinde kullanılmak üzere geliştirilen ve ilaç içermeyen TMS yöntemi hakkında bilgi verdi.

Alzheimer’ın ilerlemesini yavaşlatabilir…

Alzheimer hastalığı için ilaç içermeyen ve hastalığı durdurabilecek terapiler arandığını dile getiren Prof. Dr. Barış Metin, “Araştırmacılar, TMS (Alzheimer Transkraniyal Magnetik Stimülasyon) beyin uyarım cihazının Alzheimer semptomlarını yavaşlatabileceğini söylüyor.” dedi.

Bu alanda son yıllarda bir kaç tane çalışma yapıldığını hatırlatan Prof. Dr. Metin, “Bu çalışmalarda beyne manyetik uyarı alan kişilerde, Alzheimer hastalığının doğal ilerlemesinin bu tedaviyi almayanlara göre daha yavaş olabileceği sonucu bulundu. Almayanlarınsa hafıza fonksiyonlarında, Alzheimer hastalığının doğal gidişine paralel olarak bir düşme olduğu gözlendi. Bunlar bu tedavinin faydalı olabileceğini düşündürüyor. Buradan yola çıkılarak, TMS Alzheimer hastalığındaki ilerlemeyi yavaşlatabilecek bir alternatif tedavi olarak gündeme geldi.” şeklinde konuştu.

TMS üzerinde daha fazla çalışma yapılması gerekiyor!

‘TMS’nin Alzheimer tedavisinde kesin olarak kullanılması gerekir’ denilemeyeceğinin altını çizen Prof. Dr. Barış Metin, “Bu alanda onay alan bir tedavi değil ama umut vadeden bir tedavi oldu. Ancak üzerinde daha fazla çalışma yapılması gerektiği görülüyor.” dedi.

Alzheimer tedavisinde şu anda daha çok ilaç tedavileri kullanıldığını belirten Prof. Dr. Barış Metin şöyle devam etti:

“İlaçların Alzheimer ilerlemesini bir miktar yavaşlattığı görülüyor. Bunun yanında çeşitli psikososyal destekler, bakım verenlere destek, hastanın bilişsel anlamda rehabilitasyonu, sosyal çevresinin korunması, olabildiğince fiziksel egzersiz ve iyi bir beslenme Alzheimer hastaları için genel kabul edilen ve her hastaya tedavide önerilen yöntemlerdir.”

Bazı ilaçlar ve yöntemler gelecekte Alzheimer hastaları için umut olabilir…

Gelecekte Alzheimer tedavisinde yenilikçi ilaç tedavilerinin kullanılacağına dikkat çeken Prof. Dr. Barış Metin, sözlerini şöyle tamamladı:

“Çeşitli antikor tedavilerinin yakın zamanda Türkiye’ye de gelmesi bekleniyor. Şu anda ABD’de uygulanıyor. Bunlar genellikle erken dönemde etkili olan, beyinde özellikle amiloid birikimini azaltıcı tedavilerdir. Hastalık ilerledikten sonra uygulanan nöromodülasyon tedavileri genel bir şemsiye kavramdır ve bu tedaviler arasında yer alan Transkraniyal Manyetik Uyarım (TMU) da bir nöromodülasyon yöntemidir. Bunlar gelecekte Alzheimer hastaları için umut olabilir. Aynı zamanda bilişsel rehabilitasyon yani kaybedilen fonksiyonların rehabilitasyon uzmanları tarafından yerine konmaya çalışılması da Alzheimer hastalığında umut veren tedavilerden biri olabilir.” 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı

Dünya genelinde kuru meyve ve kabuklu meyvelerin en üst istişare platformu Uluslararası Kuru ve Kabuklu Meyveler Kongresi (International Nut and Dried Fruit Council-INC), kuruyemişlerin kardiyovasküler sağlığa faydalarıyla ilgili yeni bir araştırma yayımladı.

Araştırma, kuruyemiş tüketiminin, farklı sağlık durumlarına sahip yetişkinlerde kan lipidleri üzerinde olumlu etkiler yaratabileceğini iyi bir şekilde ortaya koyuyor.  

Bu bulgular, kardiyovasküler hastalıkların yanı sıra aşırı kilo/obezite, hipertansiyon ve dislipidemi gibi sağlık durumlarının önlenmesi ve tedavisi açısından önemli olabilir.

Badem, Brezilya fıstığı, kaju, fındık, makademya, pekan cevizi, çam fıstığı, antep fıstığı, ceviz ve yer fıstığı gibi çeşitli kuruyemişlerin kan lipid sonuçları üzerindeki etkisini değerlendiren 113 çalışma analiz edildi.

Ortalama günlük doz, günde 45,5 gram kuruyemiş olarak belirlendi ve bu doz kuruyemiş tüketmeyen bir grup ile karşılaştırıldı.

Bulgular, genel olarak kuruyemiş tüketiminin toplam kolesterol ve LDL (kötü) kolesterolde, trigliseritler ve apolipoprotein B’de ise orta düzeyde düşüşler sağladığını gösterdi.

Araştırmacılar kuruyemiş tüketiminin yetişkinlerde kan lipidlerini olumlu yönde etkileyerek kardiyovasküler riskin azaltılmasına katkı sağladığını açıkladı.

İspanya’daki Rovira i Virgili Üniversitesi’nden Prof. Jordi Salas-Salvadó, “Son çalışmalar, kuruyemişlerin kardiyovasküler sağlık üzerindeki faydalarına dair güçlü kanıtlar olduğunu ortaya koydu.” şeklinde yorum yaptı.

Toronto Metropolitan Üniversitesi’nden Dr. Stephanie Nishi ise şunları ekledi: “Bu bulgu, kuruyemişlerin sağlık açısından güçlü bir besin kaynağı olduğunu vurguluyor. Kuruyemişler, vitaminler, mineraller, lif ve sağlıklı yağların güçlü bir kombinasyonunu sunarak sağlıklı bir diyetin parçası olarak taşınabilir, doyurucu ve pratik bir atıştırmalık ya da ara öğün oluşturuyor.”

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı

Dünya genelinde her 10 kişiden birini etkileyen ve her yıl yaklaşık 3 milyon kişinin hayatını kaybetmesine neden olan KOAH son yıllarda giderek yaygınlaşıyor. Acıbadem Taksim Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Tülin Sevim “Kronik ve tıkayıcı bir hastalık olan, nefes alıp vermede zorluk, öksürük ve balgam ile seyreden KOAH’nın görülme sıklığı ve hastalıktan dolayı ölüm sayıları tüm dünyada artmaktadır. Ülkemizde en sık ölüme neden olan 3. hastalıktır. Kalıcı ve ilerleyici bir hastalık olan KOAH, son yıllarda teknoloji ve tıptaki hızlı ilerlemeler sayesinde, uygun yaklaşımlarla tedavi edilebilse de en iyi tedavi yöntemi ‘önlem almak’ yani, KOAH’ya neden olan etkenlerden kaçınarak bu tehlikeli hastalıktan korunmaktır” diyor. Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Tülin Sevim, 20 Kasım Dünya KOAH Günü kapsamında yaptığı açıklamada, KOAH hakkında bilinmesi gereken 5 önemli noktayı anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu. 

Sigara KOAH’ya yol açan en temel etken!

KOAH oluşumuna neden olan en önemli risk faktörü tütün ve tütün ürünleridir. KOAH hastalarının yaklaşık yüzde 80’i sigara içen kişilerdir. Sigara, nargile, puro, pipo gibi ürünler KOAH gelişimine neden olmaktadır. Son yıllarda özellikle gençler arasında kullanımı hızla yaygınlaşan elektronik sigarada çok ciddi bir diğer tehlikedir Gebelikte sigara içilmesi ise anne karnındaki bebek için de doğrudan risk oluşturmaktadır. Sigara içen annelerde erken doğum, bebeklerde düşük doğum ağırlığı daha sıktır, ayrıca akciğer gelişimi olumsuz etkilenir ve akciğer enfeksiyonları daha sık görülür. Bu bebeklerin ileri yaşlarda beklenen akciğer fonksiyonlarına ulaşmaları zorlaşmaktadır. 

Pasif içicilik de çok ciddi risk oluşturuyor!

Sigara yalnızca içeni değil aynı ortamda bulunan diğer insanları da riske atmaktadır. Sigara dumanı, zararlı gaz ve parçacıklar hava yollarında (bronşlarda) daralma, akciğer dokusunda harabiyet ve hava keseklerinde (alveollerde) genişleme gibi yapısal değişikliklere neden olmaktadır. Sigara içmeyenlerin, sigara içilen ortamdaki dumana maruz kalması ‘pasif sigara dumanı maruziyeti’ olarak tanımlanır. Pasif sigara dumanı maruziyeti olan kişilerde KOAH gelişme riski artmaktadır. Bu nedenle tütün ve tütün ürünleri içilen ortamlardan uzak durmak son derece önemlidir. 

Duman, gaz ve toza maruz kalmak KOAH nedeni!

İç ortamdaki hava kirliliği KOAH için önemli bir risk faktörüdür. Evlerde ısınma ve pişirme amacıyla kullanılan odun, kömür ve çalı, çırpı, bitki sapları, hayvan gübresi, tezek gibi organik yakıtlardan (biomass) çıkan duman ve zararlı parçacıklar, sigara içmeyenlerde görülen KOAH’dan büyük oranda sorumludur. Özellikle düşük gelir düzeyine sahip toplumlarda biomass kullanımı çok yaygındır. Dünya genelinde yaklaşık 3 milyar kişi evinde biomass ve kömür kullanmaktadır. Maden işçiliği, metal işçiliği, odun/kâğıt üretimi, çimento, tahıl, tekstil işçiliği KOAH riskinin arttığı meslekler arasındadır. Bu kişiler sigara içmedikleri halde KOAH riski taşımaktadır. Ayrıca yapılan araştırmalarda; hava kirliğinin arttığı dönemlerde KOAH hastalarında akut alevlenme ve ölüm oranlarının da arttığı gösterilmiştir. 

Bu belirtilerle kendini gösteriyor!

Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Tülin Sevim “KOAH hastalarında en sık görülen belirtiler; nefes darlığı, öksürük ve balgamdır. Şikayetler sinsi bir şekilde başlar ve giderek şiddetlenir. Nefes darlığı; hastalığın erken dönemlerinde sadece efor sırasında ortaya çıkmakta iken, hastalık ilerledikçe hastalar konuşurken bile nefes almakta zorlanmaya başlar, sık sık nefes darlığı atakları nedeniyle hastaneye yatmak zorunda kalırlar. Sigara içen bir kişide özellikle öksürük, balgam şikayeti varsa, nefes almakta zorlanıyorsa KOAH’dan şüphelenilmelidir” diyor. KOAH tanısında hastanın şikayetleri, risk faktörlerinin varlığı ve fizik muayene bulgularının önemli olduğunu belirten Doç. Dr. Sevim, kesin tanı için ‘Solunum Fonksiyon Testi’ ve ‘Nefes Ölçüm Testi’ yapılması gerektiğini, bu testlerin hava yollarındaki daralmayı gösterdiğini söylüyor. 

Tedavide bu kurallara uyulması şart!

KOAH ilerleyici ve kalıcı bir hastalık olsa da, son yıllarda teknoloji ve tıptaki gelişmeler sayesinde tedavi edilebilir bir hastalıktır. Tedavi ile KOAH hastalarının şikayetleri, akut atak sıklığı ve ağırlığı azalır, hastanın yaşam kalitesi artar. Doç. Dr. Tülin Sevim “Tedavide en önemli adım, sigara, tütün ürünleri ya da elektronik sigaranın bırakılmasıdır. Ayrıca hastalar sigara içilen ortamlarda bulunmamalı, hava kirliliğinin yoğun olduğu yerlerde sokağa çıkılmamalıdır. Akciğer enfeksiyonlarından korunmak için grip ve zatürre (pnömoni) aşıları düzenli olarak yapılmalıdır. KOAH’da solunum yollarını genişletmek ve hastanın şikayetlerini azaltmak için belli cihazların yardımıyla solunum yoluyla uygulanan nefes açıcı ilaçların doğru ve düzenli kullanılması çok önemlidir. İlaçlar dışında hastalığın ilerleyen dönemlerinde evde sürekli oksijen veya solunum cihazlarının kullanılması da gerekebilir. Bunların dışında, hastaların doktorlarının önerdiği şekilde düzenli egzersiz yapması, sağlıklı beslenmesi, akciğer rehabilitasyon programlarına katılması tedavinin önemli bir parçasıdır” diyor. 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı