İstinye Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi ve Liv Hospital Rejeneratif Tıp Kök Hücre Üretim Merkezi Direktörü Prof. Dr. Erdal Karaöz’ün verdiği bilgilere göre, Türkiye’de kanser hücrelerini hedef alıp yok edebilen özel hücrelerin üretileceği bir laboratuvar kuruluyor. Samsun’da düzenlenen bilgilendirme toplantısında konuşan Prof. Dr. Karaöz, Orta Karadeniz bölgesindeki hekimlere kök hücre tabanlı hücresel tedaviler ve gen tedavileri konusundaki son gelişmeleri aktardı.

Ölü hücreler tedavi edilemiyor, kök hücre umut oluyor

Prof. Dr. Karaöz, son yıllarda kök hücrelerin öneminin giderek arttığını belirterek, tıbbın mevcut şartlarda bazı hastalıkları yüzde 100 tedavi edemediğini ifade etti. Bu hastalıkların büyük bir kısmını nörodejeneratif hastalıklar olarak tanımlayan Karaöz, “Bu hastalıkların ortak karakteristiği ilgili oldukları organlardaki hücrelerin bir nedenden dolayı ölmesi ve bu ölen hücrelerin işlevini görmemesi sonucunda klinik sonuçlarla karşılaşılmaktadır. Örneğin, Parkinson hastalığında dopamin üreten hücrelerin ölmesi neticesinde bu hastalığın klinik belirtilerini hastalar göstermeye başlamaktadır ya da tip1 diyabet diye adlandırdığımız hastalıkta da pankreasta insülin üreten hücreler ölmektedir. İşte ne yazık ki hiçbir cerrahi bir yöntem hiçbir ilaç bu ölen hücrelerin yerine yenilerini koyamamaktadır” dedi.

Türkiye’de hücresel tedaviler gelişiyor

Bu nedenle, son 30 yılda dünya genelinde ve Türkiye’de bu alanda önemli araştırmalar ve çalışmalar yapıldığını dile getiren Prof. Dr. Karaöz, özellikle son 10 yılda Türkiye’de Sağlık Bakanlığı’nın kontrolü altında onay alınarak hücresel tedaviler alanında hastalara yardımcı olunduğunu belirtti. Bu noktada dikkat edilmesi gereken bazı hususların ortaya çıktığını ifade eden Karaöz, şunları söyledi:

“En önemli sorunlardan bir tanesi üretilen hücrelerin uygun standartlarda, uluslararası standartlarda bizim GMP yani iyi üretim şartlarında üretilen laboratuvarlarda üretiliyor olması gerekiyor. Dolayısıyla bu üretilen hücrelerin hemen siz hastanızda uygulayamazsanız Sağlık Bakanlığı’ndan onay almanız gerekiyor. Daha sonra uygulamanız gerekiyor. Bir de tabi çok daha önemlisi ki bu alan ne yazık ki her geçen gün gözlemliyoruz istismara açık bir alan olmaya başladı. Çünkü hastalara boş vaatler verip bu tedavileri uygulamak uygun değil. Bu tedaviyi aldıktan sonra iyileşme potansiyeli olan hastalara bu uygulamaların yapılması gerekiyor.”

Kök hücre kanser yapar mı

Kök hücrelerle ilgili sıkça sorulan “Kanser yapar mı?” sorusuna da açıklık getiren Prof. Dr. Karaöz, “Hayır yapmaz. Gerek bizim şu ana kadarki klinik deneyimlerimiz gerekse dünyadaki klinik deneyimler bize bunu söylüyor. Bizim kullandığımız kök hücrelerden bahsediyoruz. Biz buna erişkin kök hücresi diyoruz. Klinikte yeni doğmuş bebeklerin göbek kordonundan dokusundan elde ettiğimiz kök hücreleri kullanmaktayız. Dolayısıyla bu hücreler bugüne kadar yapılan bilimsel çalışmalar göstermiştir ki asla herhangi bir ciddi yan etkiye sebebiyet vermemekte ve kanser gibi birtakım olaylara sebebiyet vermemektedir” şeklinde konuştu.

Geleceğin tedavisi: Hücresel İmmünoterapi ve CAR T-cell Teknolojisi

Prof. Dr. Karaöz, gündeme yavaş yavaş girmeye başlayan bir diğer önemli konunun ise hücresel immünoterapi olduğunu söyledi. Kanser tedavisinde radyoterapi, kemoterapi ve akıllı ilaçlar gibi seçenekler olmasına rağmen hala tedavi edilemeyen vakaların bulunduğunu belirten Karaöz, özellikle hematolojik malignanslar yani kan kökenli kanserlerin bazı tipleri için CAR T-cell olarak adlandırılan yeni bir teknolojinin ortaya çıktığını ve Amerika’da doğan bu teknolojinin yavaş yavaş tüm dünyaya yayıldığını aktardı.

Türkiye’nin ilk “CAR T-cell laboratuvarı” yolda

Prof. Dr. Karaöz, Türkiye olarak kendi hastanelerinde de bu güçlü hücreleri üretebilecek bir laboratuvarın kuruluş aşamasına başladıklarını müjdeleyerek, “Biz de Türkiye olarak bizim hastanemizde bu çok güçlü olan hücreleri yani hastaya enjekte ettiğiniz zaman kanser hücrelerini yakalayıp öldürebilme potansiyeline sahip olan bu hücreleri üretebilme kapasitesine sahip bir laboratuvarın kuruluş aşamasına başladık. Ümit ediyorum ki 6 ay ila 1 yıl içerisinde bu laboratuvarda üretilen CAR T-cell hücreleri inşallah Türk insanlarının da faydasına sunulacak. Bu konuda da buradaki hekim arkadaşları bilgilendireceğiz” ifadelerini kullandı.

Gelecekte bu teknolojiyle otoimmün hastalıklar tedavi edilebilecek

Kurulacak laboratuvardan söz eden Prof. Dr. Karaöz, şöyle konuştu:

 “Liv Hospital Vadi İstanbul Şubesi’nde, çok büyük ve kompleks bir laboratuvar olacak. Bu laboratuvar çok özel bir laboratuvar. Bu laboratuvarda üretilecek olan hücrelere, sizin kanser hücrelerinizi tanıtıyor olacağız ve bu savaşçı hücreleri tekrar size enfüze edecek hematologlar ve sizin kanser hücrenizi yakalayıp öldürecek. Yani spesifik hedefe yönelik bir tedavi diye de adlandırabiliriz. Bu çok yeni bir teknoloji. Dünyada inanılmaz bir teknoloji ivme kazandı. Amerika’da doğdu. Avrupa’da yavaş yavaş yaygınlaşmaya başladı. İnşallah biz de Türkiye’de bu alanda faaliyet gösteren ilk merkezlerden biri olacağız. Gelecekte bu teknoloji ile solit organ tümörleriyle, otoimmün hastalıkların tedavisi söz konusu olabilecek.”

 

 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı

Osmangazi Belediyesi, tarımsal kalkınmanın desteklenmesi ve kentin üretim potansiyelinin arttırılması hedefiyle, Bağlı Mahallesi’nde ahududu yetiştiriciliği için deneme üretimi başlattı. Osmangazi Belediyesi iştiraki olan Gazi Tarım A.Ş. işbirliğinde hayata geçirilen projenin başarılı olması halinde, dağ bölgesindeki tüm köylerde ahududu üreticiliği yaygınlaştırılacak.

Osmangazi Belediyesi, tarımsal üretimi desteklemek adına önemli bir adım daha attı. Tarım ile uğraşan üreticilere katkı sağlamak amacıyla yerel üreticiye çok yönlü destek veren Osmangazi Belediyesi, bu kapsamda Bağlı Mahallesi’nde ahududu fidesi dikimi gerçekleştirdi. Bağlı Mahallesi’nde çiftçilik yapan Kenan Taşpınar isimli üreticinin arazisine dikilen ahududu fidanları, geleneksel tarım yöntemleriyle ilaç kullanılmadan yetiştirilecek. Doku kültürü metoduyla üretilmiş, hastalıktan ari wıllamette ve tulameen cinsi ahududu fidanları, çoğaltılıp yaygınlaştırılarak dağ bölgesinde köylerde üretim yapan çiftçilere ücretsiz olarak dağıtılacak. Proje kapsamında Bursa’nın ahududu yetiştiriciliği potansiyelinin ön plana çıkartılması, ahududu ithalatının önüne geçilerek, ihraç edilmesi hedefleniyor.

Aydın: “Çiftçinin, köylünün para kazanması birinci hedefimiz”

Ahududu fidelerini toprakla buluşturarak can suyunu veren Osmangazi Belediye Başkanı Erkan Aydın, “Tamamen organik yetiştiricilik yapmak istiyoruz. İlaçlama kesinlikle yapmayacağız. Doğal gübre kullanacağız. İhracat odaklı hareket edeceğiz. Çiftçinin, köylünün para kazanması birinci hedefimiz. Bu çalışmamızı burada başarılı kılabilirsek, bundan sonraki süreçte, bütün dağ köylerinde üretim başlatmak istiyoruz. Köylerde yaşayan gençlerimiz, kent merkezine gelip asgari ücret ile iş arıyor. Halbuki köylerinde ahududu gibi orman meyveleri yetiştiriciliğini yaparak, ciddi gelir elde edebilirler. İhracat için Türkiye pazarında yüksek talep var. Ancak doğru üretim teknikleri gerekiyor. Biz üreticilere, her türlü teknik, fiziki ve maddi desteği sağlayacağız. İlerleyen süreçte, yetiştirilen ürünlerin saklanması adına da bir soğuk hava deposunu inşa edeceğiz.  Üreticilerimizin pazarda rekabet gücü elde etmesini amaçlıyoruz. Birkaç tüccar, kendi aralarında anlaşarak köylüden istediği fiyata ürününü alıyor. Bütün yılın emeği boşa gidiyor. Bu da çiftçimizin üretimdeki şevkini kırıyor. Durum böyle olunca, insanlar bağını, bahçesini bırakıp, fabrikalarda işçi olmaya gidiyor” dedi.

Aydın: “Geleneksel tarım yöntemlerine dönmemiz gerekiyor”

Birçok şeyi hayatımızdan çıkartarak yaşayabiliriz, ancak aç yaşayamayız diyen Başkan Aydın, “İnsanoğlu hayatta olduğu sürece gıdaya muhtaç. Gıdayı da iyi üretim teknikleriyle üretmek gerekiyor. Günümüzde birçok hastalık, sağlıksız yetiştirilmiş ürünlerden, kirli havadan ve sudan kaynaklanıyor. Bu kirliliğin sebebi de yine insan kaynaklı. Uluslararası firmalar, para kazanmak adına kullandıkları kimyasal maddeler ile insanları ilk olarak hasta ediyor; daha sonra ise tedavi için ürettikleri ilaçları kullanmaya muhtaç bırakıyor. İnsanoğlu binlerce yıldır dünyada yaşam sürüyor. Tarım da binlerce yıldır insanoğlunun hayatında.  Halk sağlığını korumak ve üreticinin gelirini arttırmak adına geleneksel tarım yöntemlerine dönmemiz gerekiyor. Doğal tarım, koruyucu tıp dediğimiz alana da fayda sağlıyor. İnsanları tedavi etmekten ziyade, önce hasta olmamalarını sağlamak gerekiyor. Bu da gıda güvenliğinden başlıyor. Zararlı tarım ilaçlarından, gübrelerden ve tohumlardan uzak durmak gerekiyor” diye konuştu.

Atay: “Türkiye 200 bin ton ahududu üretimi potansiyeline sahip”

Gazi Tarım A.Ş. Genel Müdürü Arca Atay da yaptığı açıklamada, “Bağlı Mahallesi’nde doku kültürleriyle elde edilmiş, iç ve dış piyasa değeri yüksek iki çeşidin üretimini denemek için çalışma başlattık. Çiftçi arkadaşımız Kenan Taşpınar’ın arazisinde bir üretim gerçekleştireceğiz. Fidelerin dikimlerini yaptık ve can suyunu verdik. Düzenli olarak gelerek kontrolleri yapacağız. Bursa, ahududu yetiştiriciliğinde çok büyük bir potansiyele sahip. Özellikle Uludağ bölgesi üreticilik açısından çok özel bir yer. Çilek, ahududu, yaban mersini ve böğürtlen gibi ürünler, en ideal koşullarda, tarım ilaçları kullanmadan yetiştirilebilir. Bu ürünlerin üretim potansiyellerini arttırmak lazım. Rusya ve Amerika Birleşik Devletleri yılda yaklaşık 160 bin ton ahududu üretimi yapıyor. Sırbistan 120 bin ton, Bosna Hersek ise 40 bin ton üretim yapabiliyor. Ülkemizde ise yılda sadece 4 bin ton üretim yapılıyor.  200 bin ton üretim potansiyeline sahip ülkemize, 4 bin ton üretim yakışmıyor. Bu üretimi arttırmak için çiftçiye destek olmak gerekiyor. Hem iç hem de dış piyasada ürünün değerinde satışını sağlamamız lazım. Gazi Tarım A.Ş.’nin kuruluş amaçlarından bir tanesi de bu. Osmangazi Belediyesi ve Gazi Tarım A.Ş. olarak yetiştirilen ürünlerin mevsiminde taze olarak satılmasının yanı sıra dondurularak korunması adına en büyük hedeflerimizden biri de bölgede bir soğuk hava deposu kurulması” ifadelerini kullandı.

Ahududu fidanlarının dikiminin yapıldığı arazi sahibi Kenan Taşpınar ise, “Bağlı Mahallesi’nde 18 yıldır çiftçilik yapıyorum. Arazimde ahududu fidelerinin dikimini gerçekleştirdik. Bu fidelerin bakımını en güzel şekilde yaparak verimli bir hasat dönemi geçirmek istiyoruz. Çiftçilerimizin yerel yönetimler tarafından desteklenmesi çok önemli. Çok sayıda çiftçi, destek göremediği için üretimi bıraktı. Köylerden şehre göçler arttı. Desteklerin hızla artmasını istiyoruz. Bilinçsiz tarım çok yapılıyor. Çiftçilerin bilinçlendirilmesi ve doğru tarım yöntemlerine yönlendirilmesi gerekiyor” dedi.

 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı

Çiğli’de kadınlara yönelik sağlıklı yaşam farkındalığını artırmak amacıyla “Sağlıklı Kilo Verme Paneli” düzenlendi. Çiğli Belediyesi’nin ev sahipliğinde yoğun ilgi ile gerçekleşen panelde, katılımcılara ücretsiz vücut analizi yapılırken, sağlıklı beslenme ve diyet alışkanlıkları konusunda da önemli bilgiler verildi.

Panele konuşmacı olarak katılan Uzman Diyetisyen Şahika Nur Bidar ve Diyetisyen Ceren Gülmez, dengeli beslenmenin sağlık üzerindeki etkilerine değindi. Fazla kilonun eklem sağlığı üzerindeki yükünü örneklerle anlatan Bidar, “5 kilo aldığımızda, diz eklemlerine bu yük üç katı olarak yansıyor. Bu da 15 kiloluk ekstra baskı demek. Zamanla ciddi ortopedik sorunlara yol açabiliyor” diye konuştu.

“Ne yersek oyuz”

Beslenmenin sadece kilo kontrolü değil, genel sağlık açısından da belirleyici olduğuna dikkat çeken Bidar, “Örneğin egzaması olan bireylerde bağırsak sağlığı düzenlendiğinde ciltte iyileşme gözlemlenebiliyor. Çünkü ne yersek oyuz. Yediklerimiz doğrudan yaşam kalitemizi etkiliyor” ifadelerini kullandı.

“Obeziteye karşı bilinçli mücadele şart”

Obezitenin küresel ölçekte ciddi bir sorun haline geldiğini vurgulayan Uzman Diyetisyen Bidar, “Dünya genelinde yaklaşık 2,5 milyar kişi obeziteyle mücadele ediyor. Bu tablo, sağlıklı yaşam alışkanlıklarının ne kadar kritik olduğunu ortaya koyuyor” dedi.

Diyet sürecinde sık yapılan hatalar

Panelde diyet sürecinde sık yapılan hatalara da değinildi. Bidar, katılımcıları şu yanlışlara karşı uyardı: “Öğün atlamak, tek tip beslenmek, yetersiz su tüketmek, açlığı bastırmak için aşırı çay, kahve veya bitki çayı içmek, her gün tartılmak, kan şekerini hızla yükselten gıdaları tek başına tüketmek, yeterli yağ almamak, porsiyon kontrolü yapmamak, günlük en az 20 dakika hareket etmemek, gerçekçi olmayan hedefler belirlemek.”

“Açlık fiziksel mi, duygusal mı?”

Duygusal yeme davranışlarına da dikkat çeken Bidar, “Yemek yeme nedenimizi sorgulamalıyız. Gerçekten aç mıyız, yoksa duygusal bir boşluğu mu doldurmaya çalışıyoruz? Bu farkındalık sağlıklı beslenmenin temelidir ”dedi.

 

 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı

Üsküdar Üniversitesi Diş Hastanesi Periodontoloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Kübra Güler, diş implantlarının çevresindeki dokularda gelişebilecek enfeksiyon riski hakkında bilgi verdi ve erken teşhis edilip tedavi edilmediğinde implant kaybına yol açabileceği uyarısını yaptı.

İmplantın yerleştiği doku zamanla ağız içi sorunlardan etkilenebilir!

Periimplant’ın yapılmasının onun ağızda ömür boyu kalıcı olması anlamına gelmediğine dikkat çeken Periodontoloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Kübra Güler, “İmplantları hastalar genel olarak metal şeyler olarak düşünürler ve hiçbir zarara uğramayacağı gibi bir algıya sahip olurlar.” dedi.

İmplantın içine yerleştiği dokunun kemik ve yumuşak doku olduğunu hatırlatan Güler, “Bunlar biyolojik dokulardır ve ağız içerisindeki her tür sıkıntıdan onlar da etkilenir. Eğer bir implantın etrafında bu tür etkilenmeler mevcut ise diş etinde kızarıklık, kemikte bir erime var ise buna periimplantitis denilir.” açıklamasını yaptı.

İmplant çevresi enfeksiyonunun ilk belirtileri kızarıklık ve kanama…

İmplant çevresi enfeksiyonu başladığında öncelikle diş etinde ufak kızarıklıklar ve kanamalar görüldüğünü aktaran Dr. Öğr. Üyesi Kübra Güler, şunları söyledi:

“Bu duruma müdahale edilmediğinde enfeksiyon biraz daha ilerleyerek kemiğe gelir ve kemikte yavaş yavaş erimeler başlar. O implantı kemik içerisinde tutan şey implantın etrafında ki kemik çerçevesidir. Eğer bu kemikte erime olursa implantı tutan bir kemik olmayacağı için zamanla o implant çıkartılmak zorunda kalabilir. Bunun için erken müdahale her zaman önemlidir ama ilerleyen vakalarda çeşitli müdahaleler gerekebilir.”

Cerrahi müdahale de gerekebilir!

İmplantın çıkarılması aşamasında cerrahi olan ve cerrahi olmayan müdahaleler yapılabildiğini kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Kübra Güler, “Eğer implant çevresinde bulunan enfeksiyon başlangıç durumunda ise o bölge uyuşturularak çelik ya da titanyumdan yapılmış kürek denilen çeşitli aletlerle implantın etrafında bulunan enfeksiyon kazılarak temizlenir. Hastadan iyi bir ağız hijyeni, bakımı istenir ve bu bölgenin toparlanması beklenir.” dedi.

Bu müdahalenin yeterli olmaması durumunda kemikte de bir sıkıntı söz konusuysa bölgeye cerrahi müdahale yapılabileceğini ifade eden Güler, sözlerini şöyle tamamladı:

“Diş etinin kaldırılarak temizlenmesi gerekir. Cerrahi olarak bölge açılır kemikte bir kayıp görülür ise kemikte ki çıkıntılar düzeltilir ve implantın etrafında yiv denilen girintiler çok derin bir şekilde temizlenir. Tertemiz bir hale getirildikten sonra implant yüzeyinin frezlerle düzleştirilmesi istenebilir. Bunlar yapıldıktan sonra diş eti kapatılır ve hastadan aynı şekilde çok sağlıklı bir ağız bakımı istenir.” 

 

 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı