Besin alerjilerinin en yaygın sebeplerinden biri olan ve alerjik şok gibi ciddi belirtilere sebep olan kuruyemişlerin, toplu alanlarda yaygın olması büyük bir risk oluşturuyor. Kuruyemiş alerjisi olan kişilerin, kuruyemişin çok küçük bir parçasını solumaları halinde bile alerjik reaksiyon geçirebileceklerini belirten Astım ve Alerji Derneği Başkanı Prof. Dr. Ahmet Akçay bu konuda önemli uyarılarda bulundu.
Kuruyemiş alerjisi, en yaygın olan besin alerjisi türlerinden biridir. Belirtileri çok kısa sürelerde ortaya çıkan kuruyemiş alerjilerinin çok ciddi etkileri olabilir. Besin alerjileri neticesinde gerçekleşen alerjik şokların en yaygın sebebi de kuruyemiş alerjileri. Kuruyemişi yemek kuruyemiş alerjisi için tek sebep değil. Çok küçük bir kuruyemiş parçasının solunması bile alerjiye sebep olabilir. Kuruyemiş alerjisi neden olur?
Kuruyemiş alerjileri, bağışıklık sisteminin kuruyemişte bulunan proteinlere karşı aşırı tepki vermesi sonucu oluşur. Bağışıklık sistemi tarafından zararlı olarak görünen bu proteinlere karşı vücut tehdit altında olduğunu düşünür ve kendini korumak için bu duruma karşı tepki verir. Bu tepkinin sonucunda alerjik reaksiyon meydana gelir. Yediğiniz ya da soluduğunuz bir parça bile bu alerjinin meydana gelmesini sağlar. Kuruyemiş alerjisi genellikle çocukluk döneminde başlar ve genel olarak ömür boyu devam eder. Kuruyemiş alerjisinin ne gibi belirtileri vardır?
Kuruyemiş alerjisi olan kişilerde; kuruyemiş yedikten ya da soluduktan itibaren bazı belirtiler kendini göstermeye başlar. Bu belirtiler; deri döküntüsü, kurdeşen, burun akması, mide bulantısı, kusma gibi durumlar olabilirken anafilaksi (alerjik şok) gibi şiddetli reaksiyonlar da olabilir. Anafilaksi acil müdahale edilmesi gereken ciddi bir durumdur. Kuruyemiş alerjisi olan kişilerin yanlarında adrenalin oto enjektörü bulunması gereklidir. Adrenalin oto enjektörü, alerjik şok gibi durumlarda hayat kurtarıcı bir tedavidir. Kuruyemiş alerjileri ömür boyu sürmektedir
Kuruyemiş alerjileri ve yer fıstığı alerjilerinin ömür boyu sürme ihtimali %90 civarındadır. Özellikle fındık alerjisinin düzelmesi çok zordur. Kuruyemiş alerjisi, alerjik şok nedeniyle acil servise en sık başvuru nedeni olabilen besin alerjisi türüdür. Toplu ve kapalı alanlarda kuruyemiş yasaklanmalıdır
Kuruyemiş alerjilerinin hayatı tehdit eden, komaya hatta ölüme neden olabilen sonuçları olabilir. Kuruyemiş alerjisi olan kişilerde, kuruyemişin çok küçük bir parçasını solumak bile alerjik reaksiyona neden olabilir. Bu sebeple toplu ve kapalı alanlarda kuruyemiş tüketilmemesi oldukça önemlidir. Yolculuk sırasında; uçaklarda, otobüslerde, trenlerde, okullarda, özellikle okul kantinlerinde kuruyemişin bulunmaması oluşabilecek ciddi durumların önüne geçebilir. Kuruyemişin çok yaygın olması ve tüketilmesi, kuruyemiş alerjisi olan kişilerin farkında bile olmadan kuruyemişe maruz kalmasına sebep olabilir. Uçak, tren, otobüs gibi kapalı alanlarda açılan kuruyemiş paketleri, alerjisi olan kişilerin kuruyemiş solumasına ve akabinde şiddetli belirtiler vermesine neden olabilir. Okul kantinlerde kuruyemişin satılıyor olması, kuruyemiş alerjisi olan çocukların, bu durumdan etkilenmesine yol açabilir. Çocuklar yanlışlıkla alerjisi olan kuruyemişi tüketebilir ya da kuruyemiş yenen bir ortamda bulunabilir. Bu sebeple özellikle okul kantinlerinde kuruyemiş satışının yapılmaması gerekir.
Uçak, tren ve gemi yolculuğu gibi uzun süreli olan ve ambulansa ve hastaneye ulaşma şansının düşük olduğu ortamlarda, kuruyemiş alerjisi olan bir çocuk veya yetişkinin alerjik olan besinle karşılaşması sonrası acil müdahale yapılmasında gecikme olabilir. Özellikle alerjik şok konusunda eğitim alan personelin olmaması veya acil müdahale ilaçları ve adrenalin oto enjektörü olmaması durumunda alerjik kişinin hayatını kaybetmesine neden olabilecek sonuçlara neden olabilmektedir. Bu nedenle bu tür yolculuklarda bu tür riskli gıdaların yasaklanması çok önemlidir. Besin alerjisi ve alerjik şok ilk yardım tedavisi eğitimi çok önemlidir
Besin alerjisi yaygın bir alerjidir ve bu yaygınlık zaman ilerledikçe artma eğilimi gösteriyor. Besin alerjilerinin en sık görülen türlerinden biri olan kuruyemiş alerjileri ise en ciddi sonuçlara neden olan alerjiler arasında yer alıyor. Kuruyemiş tüketimin bu kadar yaygın olması kuruyemiş alerjisi olanlar için tehlike oluşturuyor.
Uçaklar ya da trenler gibi toplu taşıma araçlarında kuruyemişin bulundurulmaması ve tüketilmemesi konusunda hem görevlilere hem de yolculara bilgi verilmesiyle, kuruyemiş alerjisi olan kişilerin ciddi belirtiler yaşamasının önüne geçebilir. Okul kantinlerinde kuruyemiş satışının yapılmaması gerekir. Çünkü kuruyemiş alerjisi olan çocukların arkadaşları, yanlışlıkla alerjik çocuğa kuruyemiş ikram etmesi hayati tehlike oluşturmaktadır.
Özelikle kuruyemiş alerjisi olan çocukların gittiği okullarda, okul personeline, öğretmenlere detaylı bir bilgilendirme yapılmalıdır. Alerjik şoka sebep olabilen kuruyemiş alerjisi için, okul idaresinin, toplu ulaşımdaki görevlilerin, adrenalin oto enjektörünü uygulayabilmesi konusunda eğitim alması gerekir. Olası bir alerjik şok durumunda adrenalin oto enjektörünü doğru bir şekilde uygulamak hayat kurtarıcı olacaktır.
Bu nedenlerle uzun süreli toplu taşıma araçları personeline, okul öğretmenlerine besin alerjisi belirtileri ve alerji belirtileri konusunda eğitim verilmesi ve alerjik şok ilk yardımının ne zaman ve nasıl yapılacağı konusunda eğitim verilmesi çok önemlidir. Bu eğitimler hayat kurtarabilecek eğitimler olacaktır. Kuruyemiş Alerjisi Teşhisi Nasıl konuluyor?
Alerji uzmanları kuruyemiş alerjisi belirtisi olan çocuklarda ciltten alerji testi ve kandan alerji testi ile teşhis koymaktadır. Özellikle ciddi alerjik şok geçiren çocuklarda hangi gıdalara karşı alerjik şok riski olduğunu belirlemede yeni geliştirilen moleküler alerji testi çok ayrıntılı bilgi sağlamaktadır. Çünkü kuruyemiş alerjisi olan çocuklarda ayrıca susam, haşhaş, kabak çekirdeği gibi tohumlara ve yer fıstığı gibi baklagillere de alerji olabilmektedir. Bu nedenle çok ayrıntılı olarak tüm kuruyemiş, tohum ve yer fıstığı alerjilerini inceleyen, gerçek alerji, çapraz reaksiyon, alerjik şok riski açısından incelemek için moleküler alerji testi yapılması çok faydalı olacaktır. Kuruyemişlerin moleküllerine kadar alerjiyi inceleyen moleküler alerji testi ile çok ayrıntılı bilgiler elde edilebilmektedir. Kuruyemiş Alerjisinin Tedavisi Var Mı?
Kuruyemiş alerjisinde en önemli tedavisi diyettir. Alerjik olan kuruyemişler yasaklanmalıdır. Bu yıl Mart ayında yer fıstığına karşı aşı tedavisi olarak bilinen dezentizasyon tedavisi için ağızdan kapsül tedavisi onay almıştır. İleriki yıllarda diğer besin alerjileri için de umut olabilecek sonuçlar bekliyoruz.
BEYAZ HABER AJANSI (BHA)